ကခ်င္ၿပည္နယ္၊ ၿမစ္ႀကီးနားၿမိဳ ႔၊ တန္ဖဲ ရြာအလြန္

ရန္ကုန္ကေန (ရ)နာရီထြက္လာတဲ႔ ေလယာဥ္ဟာ မႏ ၱေလးမွာ ခရီးသည္ တင္/ခ် နဲ႔ ဆီၿဖည္႔ ၿပီးေတာ႔ ၿပန္ထြက္လာတာ ၿမစ္ႀကီးနားကို (၁၀)နာရီ ထိုးခါနီးမွာ ေရာက္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းပဲ ၿမစ္ႀကီးနားက ညီမေလး စီစဥ္ေပးထားတဲ႔ ကားနဲ႔ ၿမစ္ဆုံကုိ ထြက္ေတာ႔တာပါပဲ။ ေလဆိပ္က ထြက္ထြက္ခ်င္း ဒုတိယ ကမ ၻာ စစ္တုန္းက အိႏၵိယနုိင္ငံ လီဒိုၿမိဳ ႔ ကေန တရုပ္ၿပည္ ကူမင္းၿမိဳ ႔ုကို ဆက္သြယ္ဖို႔ ေဖါက္ထားတဲ႔ လီဒို လမ္းမႀကီး ေပၚက ေမာင္းရေတာ႔ သမိုင္းရဲ ႔ တစ္ပိုင္းတစ္စ ကို ဆက္စပ္မိသလုိလို။ လီဒိုလမ္းမႀကီးက ၿမစ္ႀကီးနားကိုေရာ ဗန္းေမာ္ကိုပါ ၿဖတ္တာဆိုေတာ႔ အခုလက္ရွိ အသံုးၿပဳေနဆဲ ၿမစ္ႀကီးနား-ဗန္းေမာ္ လမ္းက လီဒုိလမ္းမႀကီးရဲ ႔ အစိတ္အပိုင္း ၿဖစ္မယ္လို႔ ထင္မိပါတယ္။ အခု Wiki ထဲမွာ ရွာႀကည္႔ ေတာ႔ ၿမစ္ႀကီးနား-ကန္ပိုင္တီ လမ္းကို လီဒိုလမ္းမႀကီးရဲ ႔ အစိတ္အပိုင္း အၿဖစ္ ၿပန္လည္ တည္ေဆာက္ထားတယ္လို႔ ေတြ႔ရတယ္။




ၿမစ္ႀကီးနား ၿမိဳ ႔ထဲက ေနၿမိဳ ႔ၿပင္ ဆယ္မိုင္အထိ လမ္းေတြအရမ္း ေကာင္းေတာ႔ ၿမန္ၿမန္ေမာင္း လို႔ရေပမယ္႔ ဆယ္မိုင္ေက်ာ္ေတာ႔ လမ္းေတြက ၿပဳၿပင္ဆဲမို႔ ႀကမ္းလည္းႀကမ္း ဖုန္လဲထူပါတယ္။ လမ္းတစ္၀က္ေလာက္မွာ ၿမစ္ဆံု ေရအား လ်ွပ္စစ္ စီမံကိန္း ရဲ ႔ စက္ရံုႀကီး နဲဲ႔ ဆည္တည္ေဆာက္ တဲ႔ အခါ ေရႊ႔ေၿပာင္း ေပးရမယ္႔ ရြာေတြကို ၿပန္လည္ေနရာ ခ်ထားမယ္႔ အိမ္ယာေနရာ ၿပန္လည္ ခ်ထားေရးဇံုံကိုို ၿဖတ္သြားရပါတယ္။ ခုိင္ခိုင္ခံ႔ခံ႔ အိမ္ေကာင္း ေတြေဆာက္ေနတာ ေတြ ႔ရ ေပမယ္႔ ဒီအိမ္ေတြကို ေၿပာင္းလာ မယ္႔ ရြာသားေတြ ဘယ္လို ရမွာလည္း ဆိုတာေတာ႔ မသိခဲ႔ရပါဘူး။


အဲဒီ ေနရာေလာက္ကေနပဲ က်ိန္ခရန္ ေရအားလ်ွပ္စစ္ စက္ရုံ ရွိခဲ႔ဘူးတဲ႔ ေတာင္ႀကား ေနရာကို လွမ္းၿမင္ ရပါတယ္။ က်ိန္ခရန္ ေရအားလ်ွပ္စစ္ စက္ရံုဟာ တည္ေဆာက္ၿပီးလို႔ လ်ွပ္စစ္ ထုတ္လုပ္နိုင္ ခါမွ ေတာင္ေပၚက ဒလေဟာ က်လာတဲ႔ ေတာင္က်ေရတိုက္စား ၿပီး စက္ရုံေကာ အနီးအနားက ရြာတစ္ခ်ဳိ႔ ပါ ပ်က္စီး ဆံုးရွုံးခဲ႔ ရပါတယ္။ ေတာင္က်ေရရဲ ႔ အားႀကီးပံုကို အခုထိၿမင္ေနရေသးတဲ႔ လက္သဲနဲ႔ ကုတ္ၿခစ္ထားသလို အစင္း ေႀကာင္းႀကီးေတြကို ႀကည္႔ၿခင္းၿဖင္႔ ခန္႔မွန္းနုိင္ပါတယ္။ အဲဒီ အစင္းႀကီးေတြက ေရအားေႀကာင္႔ သစ္ပင္ေတြ အၿမစ္ကေန ကြ်တ္ထြက္ကုန္ၿပီး ေၿမႀကီးေတြ ေပၚေနတာပါ။

ကဲ.. ေရာက္ဖူးခ်င္လွတဲ႔ ၿမစ္ဆံုကို ေရာက္လာပါၿပီ။ အပန္းေၿဖစခန္း အ၀င္၀က ေစတီေတာ္က ေရႊေရာင္တ၀င္း၀င္းနဲ႔ သစ္လြင္လို႔ ေနပါတယ္။


ေကဂ်ာနူးရဲ ႔ သီခ်င္းထဲကလို “ကခ်င္ၿပည္နယ္၊ ၿမစ္ႀကီးနားၿမိဳ ႔၊ တန္ဖဲ(ရ္)ရြာအလြန္ ဧရာ၀တီ ၿမစ္ဖ်ားက ေမခ မလိခ ေပါင္းဆံုရာ ေဒသ” ပါ။ (ကခ်င္လိုေတာ႔ မလိခကို အင္မိုင္ခ လို႔ ေခၚပါတယ္)



မိုးရြာရင္ေတာ႔ စိမ္းလန္းေသာ မ်က္ခင္းေတြ စိုေၿပေနမယ္ထင္ပါရဲ ႔။ အခုေတာ႔ အလယ္ပိုင္း/ မုတ္သုန္သစ္ေတာ ေတြမွာ သစ္ရြက္ေတြ ေႀကြတဲ႔ ေၿခာက္ေသြ႔ ရာသီၿဖစ္တာေႀကာင္႔ သိပ္စိမ္းလန္းမေနပါဘူး။ မလိခက ေက်ာက္ေဆာင္ေတြ ေပါမ်ားၿပီး ေရႊက်င္သူေတြမ်ားလို႔ ေရလည္း ပိုေနာက္ပါတယ္။ ေမခကေတာ႔ ေရေႀကာင္းၿပန္႔ၿပဴး ၿပီး ေရလည္းပို ႀကည္ပါတယ္။




ေရစီးကေတာ႔ နွစ္ခုလံုးမွာ ၿမန္ပံုရပါတယ္။ သြားရလြယ္တဲ႔ ေမခဘက္ကိုပဲ ၿမစ္ဆံု နားနီးတစ္၀ိုက္ က ေရႊက်င္ ေနတာေလးေတြ ႀကည္႔ရေအာင္ စက္ေလွေလးနဲ႔ တက္လာခဲ႔ ပါတယ္။ ေရႊက်င္တဲ႔ စက္တစ္ခုမွာ ေရွ ႔ကေနၿမင္ရတာက အစိမ္းေရာင္ အစႀကီး ေအာက္ကခင္းထားတဲ႔ ေရတံေလ်ွာက္ ေပၚကို စီးက်လာမယ္႔ သဲနဲ႔ ေရအေရာပါ။


အဲဒီလို က်လာဖို႔ကေတာ႔ ေနာက္ဖက္ကေန ေၿမႀကီးကို ေရနဲ႔ ေရာေအာင္လုပ္ၿပီး စက္နဲ႔ တင္ေပးရပါတယ္။ ေၿမမ်က္နွာၿပင္အညီကေန စလုိက္တာ ေၿမႀကီးေတြ စုပ္တင္ရင္းနဲ႔ တြင္းႀကီးေတြ ၿဖစ္သြားပါတယ္။ သဲနဲ႔ ေက်ာက္ ေရာေနတဲ႔ ေၿမသားကို စက္နဲ႔ စုပ္တင္နိုင္ဖို႔ ေရကို ၿမစ္ထဲကေနၿပီးေတာ႔ ပန္႔နဲ႔ စုပ္ၿပီး တြင္းထဲကို ထည္႔ေပးရပါတယ္။ တြင္းႀကီးေတြက ၿမစ္ကမ္းေဘး ေလးတင္လည္းၿဖစ္၊ ေၿမေတြကလည္း သဲနဲ႔ ေက်ာက္ဆိုေတာ႔ တြင္းၿပိဳမယ္႔ အႏ ၱရာယ္ကလည္း မေသးလွပါဘူး။

ပလပ္စတစ္ နဲ႔ လုပ္ထားတဲ႔ အစိမ္းေရာင္ အစႀကီးေပၚကို ေၿမႀကီးေတြနဲ႔ ေရအေရာ စီးက်လာတဲ႔ အခါ ေက်ာက္တုန္းေတြ အပါနည္းေအာင္လို႔ ေရတံေလ်ွာက္ႀကီးရဲ ႔ အေပၚမွာ သံေခ်ာင္းေတြနဲ႔ ဇကာခံထားပါတယ္။






တစ္ေနကုန္တဲ႔ အခါ အဲဒီ ပလပ္စတစ္ အစႀကီးေပၚတင္ေနခဲ႔ သမ်ွ ေရႊမွုန္ေရႊစေလးေတြ၊ ေရႊခ်ီးေတြ ေရာေနတဲ႔ သဲေတြကို ခါခ်ၿပီး အရပ္အေခၚ “ေဆး” လုိ႔ေခၚတဲ႔ ၿပဒါးနဲ႔ ေရႊေတြကို ခြဲထုတ္ရပါသတဲ႔။ ဒီလိုစက္မ်ဳိးကေနရတဲ႔ ေရႊမွုန္ေလးေတြဟာ အခ်ဳိမွုန္႔ခဲေလာက္ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ေရႊတစ္က်ပ္သားေလာက္ ရမယ္ထင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းႀကပါတယ္။ ဒီလိုစက္မ်ဳိးေတြက ကုမၸဏီေတြ က ပိုင္တာဆိုေတာ႔ သူေဌး သို႔မဟုတ္ သူေဌးလူယုံက ညေနက် လာသိမ္းမယ္ ထင္ပါရဲ ႔။ အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ သူေတြရဲ ႔ ေလသံကို နားေထာင္ရ သေလာက္ ေၿမၿပန္႔ကေန အလုပ္လာလုပ္ တဲ႔သူေတြမ်ား ပံုရပါတယ္။

စက္ႀကီးေတြက က်လာတဲ႔ စြန္႔ပစ္ထားတဲ႔ သဲေတြထဲကေန ေရႊက်င္ေနတဲ႔ ကေလးေတြ ကိုလည္း ေတြ႔ခဲ႔ပါတယ္။ သူတုိ႔ေလးေတြက သဲေတြကို ဗန္း၀ိုင္းေလးေတြ နဲ႔ ေရထဲခ်က်င္ ၿပီး တစ္မွုန္စ နွစ္မွုန္စ ပါလာတဲ႔ ေရႊမွန္ေလးေတြကို စုယူရတာပါ။ သူတို႔ေတြကို စကားေၿပာ ႀကည္႔ေတာ႔ တစ္ေန႔စာ လုပ္အားစိုက္ထုတ္ တာခ်င္း တူရင္ ေရႊရွာတာက အၿခားေသာ အလုပ္မ်ားထက္ ပိုရတယ္လို႔ နားလည္ရပါတယ္။

ဓါတ္ပံု ရုိက္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ခြင္႔ေတာင္းေတာ႔ ကေလးမေလး က ဓါတ္ပံုထဲမွာ ေပၚေအာင္ သူရသမ်ွ စုထားတဲ႔ ခြက္ထဲက ေရႊစေလးေတြကို ဗန္းထဲမွာ ထည္႔ေပးပါတယ္။ ေၿမေဂၚၿပား တစ္ေဂၚစာမွာ ဒီလို ေရႊစေလးေတြ ၂စ ၃စ ပါတတ္တာပါ။ သူက ဓါတ္ပံု ရိုက္ဖို႔ ဗန္းထဲကို ေရႊစေလးေတြ ၿပန္ထည္႔ ၿပီး ေရနဲ႔ ၿပန္က်င္း ေပးေနေတာ႔ သူ႔ ေရႊစေတြ ေပ်ာက္သြားမလား လို႔ ကိုယ္က စိတ္ပူမိတယ္။ သူတို႔ကေတာ႔ ဒီေရႊမွုန္ေလးေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနက်ဆိုေတာ႔ ေရႊစေလးေတြ ေရထဲက်သြားမွာ ကို စိတ္မပူပါဘူး။





ေအာက္ဖက္ကို ၿပန္ဆင္းလာေတာ႔ ၿမစ္လယ္မွာ ၀ါးေဖါင္ေတြနဲ႔ ေရေအာက္ငုပ္ၿပီး ေရႊရွာေနတဲ႔ သူေတြကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ကမ္းနားနီးတဲ႔ ေဖါင္တစ္ခုမွ မရွိလို႔ ဆင္းမႀကည္႔ခဲ႔ရဘူး။



ၿမစ္ဆံု ေရအားလ်ွပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီး ၿပီးသြားရင္ေတာ႔ သူတို႔ေတြ ေနရာေၿပာင္းၿပီး ေရႊပဲဆက္ က်င္ႀကမလား၊ လုပ္ငန္းသစ္ေတြ ေပၚလာလို႔ သက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အသစ္ေတြ ေပၚလာမလား ဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ၿမစ္ဆံုဆိုတာ ကခ်င္ၿပည္နယ္ရဲ ႔ အထိမ္းအမွတ္ မို႔ ေဒသဆိုင္ရာ Cultural Value ၿမင္႔မားလွပါတယ္။ ေရအားလ်ွပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီးဟာ ၿမစ္ဆံုကိုသာမက ကခ်င္ၿပည္နယ္တစ္ခုလံုး အၿပင္ ဧရာ၀တီ ၿမစ္ေႀကာင္းတစ္ေလ်ွာက္ ကိုလည္း အနည္းနဲ႔ အမ်ား ေၿပာင္းလဲေစမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ၿမစ္ဆံု ေရအားလ်ွပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီး ကသယ္ေဆာင္လာမယ္႔ ေကာင္းက်ိဳးေတြဟာ ေဒသနဲ႔ တိုင္းၿပည္က ေပးဆပ္ လိုက္ရတာေတြထက္ သာလြန္ပါေစလို႔ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။