ဂ်ကာတာ ဟာ အင္ဒိုနီးရွား ရဲ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ ့ စီးပြားေရးၿမိဳ ့ေတာ္ ဆို ရင္ ဂ်ိဳဂ္ဂ်ာကာတာ လို ့ အသံထြက္ တဲ ့ Yogyakarta ကေတာ ့ အင္ဒို ရဲ ့ ၀ိဥာဥ္ပါလို ့ ခရီးသြား စာအုပ္ ေတြ ထုတ္ တဲ ့ Lonely Planet ကေရးပါတယ္။ ဂ်ိဳဂ္ဂ်ာ ရဲ ့ ၀ိဥာဥ္ေတြထဲ က အထင္ရွားဆုံးက ပါတိတ္၊ ေငြထည္ေတြ နဲ ့ ရုပ္ေသးေပါ ့။ ဒီေန ့ညေန ဂ်ိဳဂ္ဂ်ာ ကို ေရာက္ေရာက္ခ်င္း Lonely Planet ထဲမွာ သတိေပးထား တဲ့ “ပါတိတ္အေရာင္းသမား” နဲ ့ ေတြ ့ပါေတာ ့တယ္။ ခဏပဲႀကာတဲ ့ ဒီပါတိတ္ေရာင္းပြဲက လူ တစ္စု ရဲ ့အၿပဳအမူ အေတြးအေခၚကို အနည္းနဲ ့ အမ်ား ထင္ဟပ္ ေစတယ္ ထင္လို ့ၿပည္ ့ ၿပည္ ့စုံစုံေလး ေရးခ်င္ပါတယ္။
သူတို ့က ဆင္လုံး ေလးေတြ အမ်ဳိးမ်ိဳး လုပ္တတ္ပါသတဲ ့။ ကိုယ္ ့ကို ေၿပာတဲ ့ဇာတ ္လမ္းက ေတာ ့ ဒီေန ့က Art Festival ရဲ ့ေနာက္ဆုံးေန ့မို ့အထူးေလွ်ာ ့ေစ်းပါတဲ့။ ပါတိတ္ ေရာင္းသူ က အနုပညာသမား အၿဖစ္သရုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ (ဒါကေတာ ့ တကယ္လည္း ၿဖစ္ေနနိုင္ပါ တယ္ေလ။) သူ ့ရဲ ့ၿပခန္းေလးထဲ ကို၀င္သြားတာနဲ ့သရုပ္ၿပဖို ့ ၿပင္ဆင္ထားတဲ ့ ကားခ်ပ္က ေလးကို ကိုင္ၿပီး ပါတိတ္အနုပညာ ကို ရွင္းၿပပါတယ္။ Batik ဆိုတာ Banya (မ်ားစြာ) tik tik (အေပ်ာက္ကေလးေတြ) လို ့အဓိပၸါယ္ ရပါသတဲ ့။ ဖေယာင္းကို အစက္အစက္ ကေလးေတြ ခ်ၿပီး ေဆးတင္တာကိုး။
ပထမ အကြက္က ခဲနဲ ့ ေရးထားတဲ့ ေကာက္ေႀကာင္းပါ။ ဒုတိယ အကြက္ကေတာ ့ ေဆးမွုန္ ့ ကိုလက္နဲ ့ ၿဖဴးၿပီး ပိတ္စေပၚမွာ ပြတ္ခ်င္းအားၿဖင္ ့အေရာင္သြင္း ထားတာပါ။ တတိယက ေတာ ့စိတ္ႀကိဳက္ ရၿပီးသား အေရာင္ ေတြ ကို ဖေယာင္း (Wax) နဲ ့အုပ္လိုက္တာ ကို ေၿပာၿပတာပါ။ ပါတိတ္ ဆရာရဲ ့ ရွင္းလင္းခ်က္ ကေတာ ့ “လွတဲ ့မိန္းမကို ရၿပီးတဲ ့အခါ သူမ်ားမၿမင္ ေအာင္ အိမ္ထဲမွာ ထားသလို” ပါတဲ ့။ အေရာင္ တင္ဖို ့က်န္ေသးတဲ ့အပိုင္းေတြ ကိုေတာ ့ လွပ္ထားခဲ ့ ေပါ ့ေနာ္။ သူမေၿပာ ေသာ္ လည္း အေဖ်ာ ့အေရာင္ေတြ အရင္သြင္း ၿပီး ဖေယာင္းနဲ ့အုပ္၊ ေနာက္မွ အမွားအယြင္းခံ တဲ ့ အေရာင္ရင္ ့ေတြကို သြင္းရပုံရတယ္။ အနက္ကေတာ ့ ေနာက္ဆုံးမွ တင္ပါတယ္။ ငါးကြက္ေၿမာက္မွာ သူၿပခ်င္တာ က Paraffin ဖေယာင္း သြင္းၿပီး ပါတိတ္ ပညာရဲ ့အေရးပါတဲ ့ ပညာတစ္ခု ၿဖစ္တဲ ့ ေသြးေႀကာလို အေႀကာမွ်င္ ေလး ေတြ ဖန္တီးတဲ ့ အေႀကာင္းပါ။ Paraffin ဖေယာင္းက Wax လို အေပ်ာ ့ မဟုတ္ေတာ ့၊ ပိတ္စေပၚ ဖေယာင္း ခ်ၿပီး ပိတ္စရဲ ့ ေနာက္ကေန လက္နဲ ့တြန္း ေပးရင္ ကြဲေႀကာင္း ေလးေတြ ေပၚလာပါတယ္။ Paraffin အုပ္ၿပီးသား ေပၚကို ေဆးေလာင္းရင္ ေဆးက အက္ေႀကာင္းေတြ ထဲ၀င္ၿပီး ေသြးေႀကာလို အမွ်င္ေလးေတြ ရပါတယ္။ ပါတိတ္ပညာ ဟာအေတာ္ကို စိတ္၀င္စားစရာ အနုပညာတစ္ခုပါ။
ပါတိတ္ ဆရာဟာ အေၿပာေတာ္ေတာ္ ေကာင္းပါတယ္။ သူက Art Style တစ္ခုကို သူ ့ လက္ရာလို ့ ေၿပာပါတယ္။ ပါတိတ္ပညာ ဟာ ဘယ္ေလာက္ လက္၀င္ေႀကာင္း နဲ ့ ပါတိတ္ ပန္းခ်ီတစ္ကားကို ၿပၿပီး ဒါဆြဲတာ ၃ရက္ႀကာတယ္လို ့ ေၿပာပါ ေသးတယ္။ သူေၿပာတာေတြ ေသေသခ်ာခ်ာနားေထာင္ ၿပီး ပန္းခ်ီကားေတြကလည္း လွေတာ့ တစ္ပံုစီ ဓါတ္ပုံ လိုက္ရုိက္ပါတယ္။ သူကလည္း စိတ္ရွည္ရွည္နဲ ့ ေစာင့္တာပဲ။
ကဲ ပါတိတ္ဆရာ ရဲ ့ ေစ်းေရာင္းပညာ အခန္းေရာက္ပါၿပီ။ ဘယ္လက္ရာကို အႀကိဳက္ဆုံးလဲ ဆိုတဲ ့ ေမးခြန္းနဲ ့ စပါတယ္။ ေစ်းႀကီးႀကီးေတြ စေတာင္း၊ ၿပီးေတာ့ ၿဖည္းၿဖည္းခ်င္း ေလ်ွာ့လာ၊ ကိုယ္ကလဲ နင့္ပညာကိုေတာ ့ေလးစားပါတယ္၊ ငါကေက်ာင္းသား ဆိုေတာ ့မတတ္နိုင္ပါဘူး လို ့တြင္တြင္ေၿပာ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ကို အခါတစ္ရာနီးပါး ေၿပာၿပီးေတာ ့ဂယ္လာရီထဲကေန မနည္းထြက္ခဲ ့ရပါတယ္။
အင္ဒိုနီးရွားလူမ်ဳိးမ်ားဟာ အနုပညာနဲ ့ ေတာ္ေတာ္ကို အကြ်မ္းတ၀င္ ရွိပါတယ္။ သာမာန္အရပ္သူ အရပ္သားေတြက လည္း အနုပညာကို စိတ္၀င္စားႀကပုံ ေပၚတယ္။ ေန ့ တိုင္း အဆိုအတီးသမားေတြမေတြ ့တဲ ့ေန ့ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ထမင္းဆိုင္ေတြမွာ တစ္ကိုယ္ ေတာ္ ေဖ်ာ္ေၿဖတဲ ့ သူေတြ၊ လမ္းေဘးမွာ တီး၊ဆိုေနႀကတဲ ့ တီး၀ိုင္းအေသးစားေလးေတြ၊ ရုပ္စြအဆုံး မီးပြိဳင္ ့မွာေတာင္ ဂစ္တာတီးၿပီး ပိုက္ဆံေတာင္းတဲ့ သူေတြရွတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား ပန္းခ်ီေတြက လည္း ကမ ၻာ့ေစ်းကြက္မွာ ေတာ္ေတာ္ေနရာရတယ္လုိ ့ ႀကားဘူးပါတယ္။
အင္ဒိုမ်ားစကားေၿပာရင္ feeling ေတြ emotion ေတြ ေတာ္ေတာ္ ပါပါတယ္။ ေစ်းမေရာင္းခင္ ကေတာ ့ နင္ ့မ်က္နွာက ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေၿမ ့မွုု အၿပည္ ့အ၀ ရွိတယ္တုိ ့၊ နင္ကိုငါကၿမင္ၿမင္ ခင္တာတို ့ ဘာတို ့နဲ ့ေၿပာတတ္ၿပီး သူေရာင္းေနတာ ေအာင္ၿမင္မဲ ့ပုံမေပါက္ရင္ နင္ ့မ်က္နွာ ကိုႀကည္ ့ရတာ နင္ဟာတစ္ခုခုကို ခ်န္ထားတယ္တို ့၊ နင္ ့ေပ်ာ္ရႊင္မွုေတြ မရွိေတာ ့ဘူးတို ့နဲ ့ လူကို ဖိအားေပးတတ္ေသးတယ္။ Forced Sales ေပါ ့၊။ ေရာင္းဖို ့ႀကိဳးစားတဲ ့သူ နဲ ့ အေရာင္း ခံရတဲ ့သူ စိတ္ဓါတ္အားၿပိဳင္ပြဲ အေသးစားေလး ဆိုပါေတာ့။ ဒါေလးကေတာ ့ သတိထား စရာပါ။ သိပ္ ညႊန္းလြန္း ရင္ စိတ္ပါခ်င္လာသလို၊ Psycho သုံးၿပီး အနုနည္း နဲ ့စိတ္ဓါတ္ စစ္ဆင္ ေရး လုပ္ရင္လည္း သူ ့ စက္ကြင္းကေန လြတ္ရင္ၿပီးေရာ ဆိုၿပီး ၀ယ္လိုက္မိတတ္ တယ္။ ဒီလို ေရာင္းသူေတြ ဆီက ၀ယ္မိလို ့ကေတာ ့အဆမတန္ (၅ ဆ ကေန ၁၀ ဆေလာက္) ပိုေပးလိုက္ရၿပီဆိုတာ အေသအခ်ာပါဘဲ။ ဒီလို Gallery ေတြစီးပြားေရး အရရွင္သန္ေနတာ ကို ႀကည္ ့ၿခင္းအားၿဖင္ ့ တစ္ေန ့တစ္ေန ့ အလိမ္ခံေနရတဲ ့ သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ား ပံုပဲလို ့ေတြး မိပါရဲ ့။
“အနုပညာကို ေလ ့ လာပါ၊ စိတ္ႀကိဳက္ေတြ ့ရင္ အားေပးပါ” ဆိုတဲ ့ ေရာင္းပုံ ေရာင္းနည္း ကေတာ ့ အေကာင္း ဆုံး ေပါ ့။ Forced Sales ေတြက တစ္ခါတစ္ေလ ေတာ္ေတာ္ စိတ္ညစ္ရတယ္။ ဘာပဲေၿပာေၿပာ ဒီေန ့အ သစ္ အဆန္းေလးေတြသိရတာ၊ ပါတိတ္ဆရာရဲ ့စိတ္နဲ ့တိုက္ တဲ ့တိုက္ပြဲ မွာ မက်ရွုံးတာေလးေတြနဲ ့ ေႀကနပ္ေန ပါ တယ္။
The paradox of insular language
1 year ago
No comments:
Post a Comment